VENEUS OEDEEM
Defecte kleppen in de aderen (het veneuze systeem) van de benen verhinderen een optimale terugstroom van zuurstofarm, afvalrijk bloed uit de benen richting het hart. Lymfevocht wordt onvoldoende afgevoerd. De benen worden zwaar, rusteloos en zwellen op. Vochtophoping en verwijde bloedvaten of spataderen geven pijnklachten.
Veneus oedeem is in de meeste gevallen een gevolg van chronische veneuze insufficiëntie of wel CVI. CVI is een zeer veel voorkomende ziekte die vooral gezien wordt op latere leeftijd. Bij CVI is er sprake van een slechte afvoer van het bloed vanuit de benen terug naar het hart. Dit komt doordat de kleppen die in de aderen aanwezig zijn, en in gezonde toestand de terugstroom (door de zwaartekracht) van het bloed naar de voeten verhinderen, niet meer goed sluiten. Het bloed heeft hierdoor moeite om terug naar het hart te stromen waardoor de druk in de aderen en haarvaten toeneemt. Als gevolg hiervan zetten de aderen uit. Dit leidt tot een ophoping van vocht (oedeem).
Wat zijn de symptomen van veneus oedeem? Bij veneus oedeem zijn de benen gezwollen en komen net als bij lymfoedeem klachten als een zwaar-, moe- rusteloos- en pijnlijk gevoel in de benen voor. De benen en enkels zwellen op door vochtophoping en dat leidt tot een branderig gevoel of krampachtige pijn en stijfheid, ook wel ‘restless legs’ genoemd. Daarnaast is veneus oedeem vaak te herkennen aan een verandering in het huidbeeld. Door de toenemende druk in de slecht functionerende aderen verwijden de bloedvaten en ontstaan in veel gevallen varices (spataderen). Soms zien we een bruinachtige verkleuring van de huid. Veneus oedeem komt regelmatig voor in combinatie met lymfoedeem.
Hoe ontstaat veneus oedeem? De bloedvaten in de benen bevatten kleppen die opengaan als het bloed uit de benen wordt afgevoerd. Om te voorkomen dat dit zuurstofarme en afvalstofrijke bloed terugstroomt, sluiten de kleppen zich na het passeren van het bloed. Als de kleppen niet goed functioneren, wordt het bloed niet goed afgevoerd en daarmee ook het weefselvocht niet, dat via het lymfestelsel aan het bloed afgegeven wordt (meer uitleg vindt u op de pagina lymfoedeem). Vocht hoopt zich op in de benen, met name rond de enkels die in de loop van de dag dik en opgezwollen raken. De bloeddruk in de beenvaten neemt toe, vaten en vaatjes verwijden zich en er ontstaan spataderen. Veneus oedeem, ook wel chronische veneuze insufficiëntie (CVI) genoemd, is een combinatie van vochtophoping (oedeem) en slecht werkende bloedvaten (het veneuze systeem). Het kan op elke leeftijd voorkomen, maar ouderen, zwangere vrouwen en invaliden lopen een groter risico.
Wat zijn de mogelijke complicaties? Veneus oedeem verhindert een goede doorbloeding van de huid van benen en enkels, dit geeft een slechte voedingstoestand in het weefsel. Daardoor genezen wondjes op die plaatsen slecht en neemt het risico op een open been (ulcis cruris) toe. Het is dus zeer belangrijk om wondjes te voorkomen.
Wat is de behandeling van veneus oedeem? Met manuele lymfedrainage (een oppervlakkige massage techniek), oedeem- en fibrosegrepen, huidverzorging, ambulante compressietherapie kan de huidtherapeut zorgen dat het lymfevocht wordt afgevoerd. Door de afvoer van het lymfevocht vermindert de zwelling en zullen ook uw klachten verminderen. Daarnaast is het heel belangrijk dat wanneer oedeem afname bereikt is er een therapeutische elastische kous worden aangemeten om het behaalde resultaat te behouden.